Με λένε εξέγερση.
Με φυγάδευσαν στη σιωπή και στο βόλεμα τα σκοτεινά χρόνια των αμερικανόδουλων πρακτόρων. Χώθηκα και πλαδάρεψα εφτά χρόνια μαζί με τους Έλληνες στις πολυθρόνες της ντροπής και της υποταγής. Μου ρούφηξε το αίμα η αντιπαροχή, το θαλασσοδάνειο, ο άγνωστος πόλεμος της τηλεόρασης και η αποβλάκωση των γηπέδων. Έκανα πως δεν άκουγα τις κραυγές αυτών των λίγων που σάπιζαν στις Γυάρους και τις Μακρονήσους…
Με λένε εξέγερση.
Και ξανάνιωσα στις φλογισμένες ψυχές των φοιτητών. Ξανάδα τον ήλιο στην ταράτσα της Νομικής, ξαναγεννήθηκα στα αμφιθέατρα και στους δρόμους του Πολυτεχνείου το ’73.
Με λένε εξέγερση, με λένε “Εδώ πολυτεχνείο – εδώ πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων”.
Τρεις μέρες γιόρτασα την άνοιξη μου και ήταν Νοέμβρης.
Έκλεισα τις τηλεοράσεις, έκλεισα τα ραδιόφωνα, άνοιξα τις πόρτες, βγήκα στους δρόμους. Έγινα πλακάτ, φέιγ βολάν, γραμμένο σύνθημα με μαρκαδόρο στους τοίχους της ιστορίας. “Κάτω η χούντα”, “Έξω οι Αμερικάνοι”, “Θάνατος στον φασισμό”. Έγινα “Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία”.
Ο ΚΥΠΡΙΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΚΟΥΡΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΣΤΗ ΑΝΤΙΧΟΥΝΤΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1970 ο Κύπριος Γιώργος Τσικουρής και η Ιταλίδα Ελένη Μαρία Ατζελόνι (θεία του Κάρλος Τζουλιάνι που σκοτώθηκε στη Γένοβα) έπεσαν ηρωικά όταν εξερράγη ωρολογιακός εκρηκτικός μηχανισμός που προσπαθούσαν να πυροδοτήσουν στο κτίριο της αμερικάνικης πρεσβείας στην Αθήνα.
Οι δύο ήρωες του αντιδικτατορικού κινήματος στην Ελλάδα ενάντια στην χούντα, προσπάθησαν να κτυπήσουν τον εγκέφαλο της στρατιωτικής δικτατορίας, την αμερικάνικη πρεσβεία στην Αθήνα. Το σχέδιο που είχε συλλάβει ο Τσικουρής, είχε οργανωθεί από τον ένοπλο πυρήνα «Άρης Βελουχιώτης» του ΠΑΜ (Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο).
Όμως τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα σχεδίαζαν. Καθώς ο Τσικούρης προσπαθούσε να συνδέσει το μηχανισμό, έγινε έκρηξη και τους διαμέλισε. Ακολούθησαν θριαμβολογίες της χούντας και πογκρόμ συλλήψεων. Η χούντα χαρακτήρισε τον Τσικουρή «τρομοκράτη», ανακοινώνοντας πως ο θάνατός του προήλθε από τρομοκρατική ενέργειά του.
Η θυσία των δύο αγωνιστών ήταν από τις κορυφαίες πράξεις αντίστασης κατά της χούντας και αυτή που έδωσε το έναυσμα για να ξεσηκωθεί ο λαός και να αγωνιστεί. Αποκορύφωμα αυτών των αγώνων αποτέλεσε ο ξεσηκωμός των φοιτητών και του λαού στο Πολυτεχνείο, το Νοέμβριο του 1973.
Τα Γεγονότα του Πολυτεχνείου και το Χρονικό της Εξέγερσης
14 Νοέμβρη: Ξεκινούν φοιτητικές συνελεύσεις από το πρωί. Στη Νομική γύρω στο μεσημέρι φτάνει η πληροφορία ότι στο Πολυτεχνείο δημιουργούνται προκλήσεις από την αστυνομία κι ότι χτυπούν φοιτητές. Γίνεται πρόταση να γίνει διαδήλωση προς το Πολυτεχνείο. Γύρω στους 1500 φοιτητές ξεκινούν πορεία από τη Σόλωνος η οποία συγκρούεται με την αστυνομία κοντά στο Πολυτεχνείο. Λίγοι κατορθώνουν να μπουν μέσα και να ενωθούν με τους φοιτητές του Πολυτεχνείου.
Μέσα στο χώρο συγκροτείται επιτροπή κατάληψης και οι φοιτητές φωνάζοντας συνθήματα ενώνονται με τους πολίτες που ήταν στην Πατησίων. Σε λίγο διάστημα, ενώ ερχόταν συνέχεια πολίτες, οι συγκεντρωμένοι ξεπερνούσαν τους 30.000. Προς τα μεσάνυχτα ο κόσμος άρχισε να αποχωρεί ενώ εκλέγεται συντονιστική επιτροπή από φοιτητές και ταυτόχρονα ξεκινούσε η πρώτη εργατική συνέλευση.
15 Νοέμβρη: Όλη τη νύχτα γίνονται συνελεύσεις κατά σχολές. Ταυτόχρονα στο Πολυτεχνείο ξεκινάει η πρώτη συνέλευση, των εργατών με περίπου 300 άτομα. Μετά από μια επεισοδιακή συνέλευση το πρωί βγαίνει η πρώτη εργατική διακήρυξη. Γύρω στις 9 ανοίγουν οι πόρτες ενώ η αστυνομία έχει αποκλείσει με κλοιό τους γύρω δρόμους. Πλήθος κόσμου στέκεται μπροστά από τους κλοιούς της αστυνομίας ,ενώ οι φοιτητές τους καλούν με συνθήματα να συγκρουστούν και να εισέλθουν στο χώρο της κατάληψης.
Μαθαίνεται ότι καταφθάνουν φοιτητές από την Πάτρα και αγρότες από τα Μέγαρα. Τα συνθήματα γίνονται ολοένα και πιο μαχητικά. Ο λαός τόσο από τους συγκεντρωμένους όσο και από τους πομπούς καλείται σε ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ και ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ. Συγκεντρώνονται τρόφιμα και χρήματα. Η Εργατική Επιτροπή Κινητοποίησης από τη συνέλευση των εργατών βάζει σαν άμεσο στόχο τη Γενική Απεργία Διαρκείας και βγαίνει η δεύτερη διακήρυξη έπειτα από συνέλευση. Μέσα στο πολυτεχνείο λειτουργεί υπηρεσία τύπου και ραδιοφώνου, υπηρεσία συσσιτίου, υπηρεσία νοσοκομείου, υπηρεσία υπνωτηρίου και υπηρεσία τάξεως.
16 Νοέμβρη: Στις 3 τα ξημερώματα αρχίζουν οι συνελεύσεις κατά σχολές ενώ στο Πολυτεχνείο δε σταματάνε ούτε λεπτό να φωνάζουν συνθήματα. Πολλά γυμνάσια μένουν άδεια αφού οι μαθητές κατεβαίνουν προς το Πολυτεχνείο ενώ στις 10 το πρωί γίνεται οργανωμένη είσοδος 500 οικοδόμων με πανό ενώ φωνάζουν με ενθουσιασμό ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ – ΦΟΙΤΗΤΕΣ. Ως τις 8 το βράδυ το πλήθος γύρω ήταν πάνω από 50.000.
Ξεκινούν οι συμπλοκές με την αστυνομία. Οι τραυματίες μεταφέρονται στο Πολυτεχνείο και από το ραδιοφωνικό σταθμό γίνεται έκκληση για φάρμακα και τρόφιμα. Η συνέλευση των εργατών βγάζει την 3η διακήρυξη της που καλεί σε ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ενώ υπάρχουν ήδη 2 νεκροί. Η Αθήνα έχει μετατραπεί σε θάλαμο αερίων από τα δακρυγόνα και οι συγκρούσεις γενικεύονται. Πλησιάζουν μεσάνυχτα και οι φωτιές που έχουν ανάψει οι διαδηλωτές για να καθαρίσει η ατμόσφαιρα από τα αέρια όλο και πληθαίνουν ενώ ασθενοφόρα γεμάτα αστυνομικούς περνούν έξω από το Πολυτεχνείο και ρίχνουν μέσα δακρυγόνα. Μέσα δέχονται συνέχεια τραυματίες και νεκρούς. Γύρω στις 11 οι πυροβολισμοί γενικεύονται και τα οδοφράγματα ενισχύονται.
Διομήδης Κομνηνός: Κύπριος μαθητής, ο πρώτος νεκρός στο Πολυτεχνείο στις 16 Νοέμβρη 1973
Ο 17χρονος Κύπριος μαθητής Διομήδης Κομνηνός ήταν ο πρώτος νεκρός στην εξέγερση του Πολυτεχνείου ενάντια στην Χούντα το 1973. Το βράδυ στις 16 Νοέμβρη 1973 ήταν μέσα στο Πολυτεχνείο και αργότερα ενώθηκε με άλλους μαθητές και φοιτητές στη γωνία 3ης Σεπτεμβρίου, Μάρνη και Αβέρωφ, μεταφέροντας τραυματίες, ως εθελοντής τραυματιοφορέας. Δολοφονήθηκε εκεί έξω από το Πολυτεχνείο, από άνδρες της φρουράς του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως που έριξαν πυρά εναντίον του σκοπεύοντας τον από απόσταση 10 μέτρων!
“…O Διομήδης Κομνηνός, βγήκε ξαφνικά στη μέση του δρόμου, σήκωσε τα χέρια, βλέποντας προς τη μεριά των αστυνομικών, που βρίσκονταν σε απόσταση σαράντα περίπου μέτρων και είπε: ” Αν είσαστε άντρες, ελάτε να μας χτυπήσετε από κοντά” . Κι αμέσως ακούστηκε καταιγισμός πυροβολισμών. Κι ο Διομήδης έπεσε κάτω”.
Ο ποιητής Δημήτρης Ραβάνης-Ρεντής έγραψε ένα ποίημα προς τιμήν του.
Μεταξύ των φονευθέντων , είναι ο Διομήδης Κομνηνός, ετών 17, με βεβαρυμένον παρελθόν”. Εφημερίδες – από επίσημη ανακοίνωση..
Βεβαίως, είχε βεβαρυμένο παρελθόν ο Διομήδης.
Πέντε χρονών, στους ώμους του πατέρα του φώναζε για λευτεριά στην Κύπρο,
δέκα χρονών, ξυπόλυτος,με μια φέτα ψωμί στην τσέπη,
βάδιζε στην πορεία της ειρήνης, στα δώδεκα ζητούσε δημοκρατία.
Στα δέκα επτά μ’ένα πλακάτ στο χέρι: ψωμί – παιδεία – ελευθερία.
17 Νοέμβρη: Τα πρώτα τανκ βγαίνουν στους δρόμους λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Τεθωρακισμένα, στρατιώτες και αστυνομικοί κάνουν κυκλωτικές κινήσεις γύρω από το Πολυτεχνείο. Φτάνουν στη Στουρνάρη και ελεύθεροι σκοπευτές καταλαμβάνουν θέσεις στα γύρω κτίρια. Τα μεγάφωνα μεταδίδουν ότι οι στρατιώτες δε θα κτυπήσουν: «Δε μπορείτε να χτυπήσετε τα αδέρφια σας». Γύρω στις 3 τα ξημερώματα οι πυροβολισμοί πληθαίνουν ενώ οι δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας έχουν συνταχθεί σε θέση μάχης έξω από το Πολυτεχνείο.
3:03 τα τανκς εφορμούν! Γίνεται πραγματική σφαγή! Στις 4 το Πολυτεχνείο έχει αδειάσει. Γύρω στις 7 η Αθήνα μοιάζει βομβαρδισμένη πόλη. Κυκλοφορούν οι πρώτες εφημερίδες. Ο κόσμος διαβάζει τις ειδήσεις και κατά τις 8 ξεκινούν οι πρώτες διαδηλώσεις. Ομάδες οικοδόμων στήνουν οδοφράγματα και συγκρούονται με την αστυνομία. Στις 11 κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος. Γίνονται χιλιάδες συλλήψεις ενώ οι διαδηλώσεις συνεχίζονται μέχρι αργά το βράδυ.
Ι.Κουμής – Σ.Κανελλοπούλου: Δολοφονήθηκαν από τα ΜΑΤ στις 16 Νοεμβρίου 1980
Στις 16 Νοεμβρίου 1980, δολοφονήθηκαν ο Κύπριος φοιτητής Ιάκωβος Κουμής και η εργάτρια από το Περιστέρι, Σταματίνα Κανελλοπούλου -θύματα και οι δύο της αστυνομικής βίας στην πορεία του Πολυτεχνείου του 1980. Η πορεία αυτή έμεινε στην ιστορία για τα πιο αιματηρά γεγονότα μετά τη μεταπολίτευση.
Η απαγορευμένη αντιαμερικανική πορεία
Η δολοφονία των δύο νέων από τις δυνάμεις των ΜΑΤ δεν ήρθε σε τυχαία χρονική συγκυρία. Στις 21 Οκτωβρίου 1980 η Ελλάδα έγινε ξανά δεκτή στη στρατιωτική δομή του ΝΑΤΟ, ενώ η κυβέρνηση είχε ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για την ανανέωση των συμφωνιών παραμονής των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα.
Η αντίδραση του λαού ήταν έντονη, ενώ διάχυτος ήταν ο αντιαμερικανισμός ιδίως ανάμεσα στους φοιτητές, καθώς ήταν φρέσκες ακόμα οι μνήμες της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και του αμερικανικού παράγοντα στην ελληνική στρατιωτική Χούντα.
Ωστόσο, για την κυβέρνηση, το ενδεχόμενο η πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου να κινηθεί προς την αμερικανική πρεσβεία αποτελούσε εξέλιξη που έπρεπε πάση θυσία να αποφευχθεί. Έτσι, με συνοπτικές διαδικασίες η κυβέρνηση απαγορεύει στην πορεία να κατευθυνθεί προς την Αμερικάνικη πρεσβεία και θέτει ως όριο την πλατεία Συντάγματος: οι διαδηλωτές μπορούσαν να φτάσουν μόνο ως το Σύνταγμα και εκεί να διαλυθούν.
ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ γρήγορα συμβιβάζονται με την κυβερνητική απαγόρευση. Οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, αποφασίζουν να συνεχίσουν προς την αμερικανική πρεσβεία.
Οι διαδηλωτές κατάφεραν να σπάσουν τον κλοιό των αστυνομικών και να κινηθούν προς την πρεσβεία. Τότε ο εισαγγελέας έδωσε εντολή στις έξι διμοιρίες των ΜΑΤ που βρίσκονταν παρατεταγμένες πίσω απ’ τον αστυνομικό κλοιό να επιτεθούν.
Αρχίζει τότε ένα όργιο βίας, με χρήση όχι μόνο κλομπ αλλά – για πρώτη φορά μετά τη Χούντα – και πυροβόλων όπλων, ενώ η αστυνομία επιστρατεύει και «αύρες», τα ειδικά τεθωρακισμένα οχήματά της για την απώθηση των διαδηλωτών. Τα ΜΑΤ επιτίθενται όχι μόνο στους διαδηλωτές που αψήφησαν την κυβερνητική απαγόρευση, αλλά και κατά αυτών που ειρηνικά διαδήλωναν προς την πλατεία Συντάγματος. Τα επεισόδια χαρακτηρίστηκαν ως τα πιο αιματηρά μετά τα Ιουλιανά και διήρκεσαν μέχρι τις 4 τα χαράματα.
Τη νύχτα εκείνη, η Σταματίνα Κανελλοπούλου, εργάτρια από το Περιστέρι, έπεσε αναίσθητη και αιμόφυρτη από αλλεπάλληλα χτυπήματα αστυνομικών κλομπ στην οδό Πανεπιστημίου. Μια ομάδα αστυνομικών την ξυλοκόπησε και τη χτύπησε αλύπητα στο κεφάλι και στο σώμα. Μεταφέρθηκε αναίσθητη στο «Ιπποκράτειο» όπου άφησε την τελευταία της πνοή, προτού οι γιατροί της προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Το πόρισμα του ιατροδικαστή συγκλονίζει: 18 χτυπήματα στο κρανίο, πολλαπλά κατάγματα και βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση.
Ο Κύπριος φοιτητής Ιάκωβος Κουμής συμμετείχε στη συγκεκριμένη πορεία με τους συντρόφους του της «Επιτροπής Αυτοδιάθεσης Κύπρου». Στην Πλατεία Συντάγματος έγινε θύμα άγριας επίθεσης των ΜΑΤ, η οποία τον άφησε επί τόπου βαριά τραυματισμένο. Μάλιστα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο Κουμής δεν είχε λάβει καν μέρος στα επεισόδια, αλλά καθόταν σε παρακείμενο καφενείο την ώρα των επεισοδίων. Ο Κουμής μεταφέρεται στο Λαϊκό Νοσοκομείο και το βράδυ της Κυριακής είναι ήδη κλινικά νεκρός.
Με λένε εξέγερση.
Έσφιξα τα δόντια και χαμογέλασα στην μεταπολίτευση και πριν προλάβω να ξαποστάσω είδα φίλους χθεσινούς να με εξαργυρώνουν, πολιτικάντηδες να μου κάνουν στριπτίζ στα μπαλκόνια, χθεσινούς εραστές να μ’ απατάν στην αγκαλιά της εξουσίας. Έγινα εμπόρευμα και φανφάρες, κόκκινα παχιά χαλιά επισήμων, λόγοι δεκάρικοι σε καλοταϊσμένα στόματα ψευδεπίγραφων αγωνιστών. Ασέλγησαν στο κορμί μου, με έκαναν γιορτή καθεστωτική και με αποστέωσαν αυτοί που στην ουσία ποτέ δεν μύρισαν το άρωμά μου.
Με λένε εξέγερση.
Λένε πως τώρα πια δεν έχω χώρο ζωτικό στα όνειρά σας. Τώρα η ζωή σας έγινε εικονική πραγματικότητα, φαστ φουντ, κινητή ψευδαιμονία, τζόγος χρηματιστηριακός και πασαρέλα μιας ομορφιάς επίπλαστης, ντυμένης με τα σινιέ ρούχα της μοναξιάς σας.
Κι όμως εγώ είμαι πάντα εδώ, κρυμμένη σε κάποια σκοτεινή γωνιά σας. Όταν θα τελειώσετε με τα “limit up” σας, όταν θα σας λιώσει το ελαστικό ωράριό σας, όταν θα σας πνίξει πια η μπόχα των απόβλητων του τεχνικού πολιτισμού σας, όταν χτυπήσει και τη δικιά σας πόρτα ο ρατσισμός και ο αποκλεισμός για τον οποίο τώρα αδιαφορείτε, όταν θα γίνεται και σεις θύματα τούτης της παγκοσμιοποίησης που τώρα θεοποιείτε, όταν συνειδητοποιήσετε ότι είστε τα αναλώσιμα υλικά στην κρεατομηχανή των πολυεθνικών, τότε θα με θυμηθείτε.
Γιατί με λένε εξέγερση και είμαι η συνείδησή σας…
ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΛΕΜΕΣΟΥ
(οι στίχοι από το ποίημα με λένε εξέγερση είναι αποσπάσματα μπορείτε να το δείτε ολόκληρο εδώ: http://ilesxi.wordpress.com/2011/11/16/%CE%BC%CE%B5-%CE%BB%CE%AD%CE%BD%CE%B5-%CE%B5%CE%BE%CE%AD%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%83%CE%B7/)
Αντιφασιστικό Δίκτυο Λεμεσού 